ปางที่ ๑๕
ปางฉันสมอ

ลักษณะของพระพุทธรูปปางนี้

อยู่ในพระอิริยาบถนั่งขัดสมาธิ พระหัตถ์ซ้ายหงายวางบนพระเพลา
พระหัตถ์ขวาทรงถือผลสมอ หงายพระหัตถ์วางที่พระชานุเป็นกิริยาเสวยผลสมอ

พระพุทธรูปปางนี้ มีตำนาน ดังนี้

ครั้นผู้มีพระภาคประทับเสวยวิมุติสุข ณ ร่มไม้จิก ชื่อว่ามุจจลินท์ ได้ ๗ วันแล้ว ก็เสด็จไปประทับ
ยังร่มไม้เกต ชื่อราชาตนะอันตั้งอยู่ในทิศทักษิณแห่งต้นมหาโพธิ์นั้น เสวยวิมุติสุขอยู่อีกตลอด ๗ วัน

ครั้นล่วง ๗ วันแล้ว เวลาเช้าเสด็จออกจากสมาธิวิหารทรงประดิษฐาน ณ ที่นั้น ครั้งนั้น
ท้าวสักกะอมรินทราธิราช ทรงดำริว่าพระผู้มีพระภาคเสวยวิมุติสุขถึง ๗ สัปดาห์
นับแต่วันตรัสรู้มาถึงวันนี้ รวมเป็น ๔๙ วันแล้ว ยังมิได้เสวยพระกระยาหารเลย สมควรจะเสวย
เสวยพระกระยาหารบ้างแล้ว จึงนำผลสมออันเป็นทิพยโอสถน้อมเข้าไปถวายพระผู้มีพระภาค
พระผู้มีพระภาคก็ทรงรับ และเสวยผลสมอนั้นตามเทวประสงค์ ครั้นเสวยแล้ว
ทรงทำเสรีรกิจลงพระบังคน ได้ความผาสุกแห่งพระวรกาย
ทรงบ้วนพระโอฐแล้วเสด็จประทับนั่งยังสถานที่นั้น .

พระพุทธจริยาที่เสวยผลสมอนี้นั้น เป็นเหตุให้สร้าง
พระพุทธรูปปางนี้ เรียกว่า "ปางฉันสมอ"

จบตำนานพระพุทธรูป ปางฉันสมอ แต่เพียงนี้ .